Blog door Rob van der Bijl, Wim Bot, Lucas Harms, Hugo van der Steenhoven voor de Fietscommunity.
Nu SURF begin dit jaar werd beëindigd, willen wij ons op de toekomst van de Fietscommunity met hernieuwde energie oriënteren. We willen alle geïnteresseerden oproepen om hun ideeën over de toekomst van de Fietscommunity met ons te delen. Intussen wordt hier verder gewerkt aan het onderbrengen van de Fietscommunity bij de Dutch Cycling Embassy.
Aan de slag met de Fietscommunity (3.0)
Tien jaar geleden is de Fietscommunity van start gegaan als spin-off van het VerDuS-programma (Verbinden van Duurzame Steden; DBR- Duurzame Bereikbaarheid van de Randstad zie hier). In die eerste jaren en tijdens het volgende programma SURF (Sustainable Urban Regions of the Future) is hard gewerkt aan het ontsluiten van wetenschappelijke kennis voor een breed publiek. Directe aanleiding voor het in leven roepen van de Fietscommunity (1.0) was destijds het initiatief van de Fietsersbond om in het DBR-programma dat aanvankelijk vooral draaide om auto en openbaar vervoer ook de fiets een volwaardige plaats te bieden. Dit betaalde zich uit met het SURF-programma in het kader waarvan de Fietscommunity (2.0) voor het fietsdomein wederzijdse verbindingen kon leggen tussen praktijk en wetenschap, onder meer in een reeks van succesvolle kenniscafés. Daarnaast is toen een grote verzameling van onderzoeksprojecten systematisch gedocumenteerd en opgeslagen in een kennisbank (de zogenaamde Matrix).
Nu SURF begin dit jaar werd beëindigd, willen wij ons op de toekomst van de Fietscommunity met hernieuwde energie oriënteren. Daar is alle reden voor, want het fietsonderzoek aan universiteiten en hogescholen (in Nederland, maar ook in veel buitenlanden) heeft de afgelopen jaren een grote vlucht genomen en rechtvaardigt zo het bestaan van de Fietscommunity als gemeenschappelijk platform dat voor iedereen toegankelijk kan zijn, zowel vanuit de academische wereld, als vanuit een scala van praktijksituaties.
De toekomst is al begonnen, want het afgelopen jaar is onder auspiciën van Platform31 de website geherstructureerd en de kennisdocumentatie herzien, terwijl een eerste stap is gezet in de ontwikkeling van een kennisplattegrond waarin alle voor het fietsen (en lopen) relevante onderwijs- en onderzoeksinstellingen met hun programma’s worden opgenomen (uit Nederland en België en enkele andere landen). Aldus is een nieuwe versie (3.0) van de Fietscommunity gestart, op basis waarvan de komende jaren verder kan worden gewerkt.
Ondertussen blijft de Fietscommunity meerdere doelgroepen bedienen. Naast de (startende) onderzoekers en docenten uit de academische wereld is het nadrukkelijk de bedoeling dat ook belanghebbenden en belangstellenden uit de andere drie domeinen van de quadrupel helix (overheid, bedrijven, burgers) worden ondersteund en geholpen met hun kennisvragen voor de wetenschap.
We stellen voor om de komende jaren de Fietscommunity onder auspiciën van de Dutch Cycling Embassy (DCE) verder te ontwikkelen. Daarmee wordt (veel) meer dan voorheen rechtgedaan het internationale karakter van de academische wereld en de verschillende vormen van wetenschappelijke kennisproductie daarbinnen. In dit kader willen we de toekomst van de Fietscommunity gestalte geven als podium voor wetenschappers (1) en als platform dat toegang biedt voor een breed publiek (2). Daarnaast willen we de rol van de Fietscommunity versterken als mede-aandeelhouder van de kennisinfrastructuur voor actieve mobiliteit (3). We gaan de komende maanden werken aan een plan om deze drie punten uit te werken. Hier vatten we ze alvast kort samen.
- Podium voor wetenschappers (uit Nederland en andere relevante landen), in het bijzonder startende, jonge wetenschappers (bijvoorbeeld werkend aan hun proefschrift). Hier kunnen deze wetenschappers hun resultaten (voor)publiceren, reacties uitlokken met een blog en discussies aangaan met collega’s en andere belangstellenden. Maar vooral krijgen wetenschappers de kans hun perspectief op fietsen (en andere vormen van actieve mobiliteit) in hun rol als docent of onderzoeker voor het voetlicht te brengen. Aldus kunnen zij het fietsen, het lopen, etc. voorbij louter mobiliteit, en voorbij louter verkeerskunde, verbinden met omvattende maatschappelijk thema’s en innovatieve technologieën. Vanuit academisch onderwijs en onderzoek gezien gaat het immers om meer dan verplaatsen en verkeer. Actieve mobiliteit wordt binnen de Fietscommunity daarom in de eerste plaats beschouwd binnen maatschappelijke thema’s als brede welvaart, klimaatadaptatie en sociale inclusie. En in de tweede plaats toegespitst op technologische innovaties, uitdagingen en omvattende ontwerpopgaven.
- Platform dat toegang tot kennis biedt voor een breed publiek (uit de gehele quadrupel helix, dus: universiteiten/hogescholen, overheden, bedrijven, burgers/lokale ondernemers), dat wil zeggen, toegang tot alle vormen van wetenschappelijke kennis (uit Nederland en andere relevante landen) op het gebied van fietsen (en andere vormen van actieve mobiliteit). Hier kan iedereen met zijn ‘kennisvraag’ terecht en kunnen professionals (bijvoorbeeld de fietsambtenaren van gemeentes en provincies) en burgers (bijvoorbeeld de leden van de Fietsersbond) de wetenschap bevragen, terwijl wetenschappers desgewenst (en indien mogelijk) de professionele praktijk kunnen ondersteunen door hun inzichten te ‘vertalen’ naar toepassingen voor overheden, bedrijven en burgers.
- Mede-aandeelhouder van de kennisinfrastructuur voor actieve mobiliteit. De Fietscommunity beheert reeds een kennisbank met onderzoek uit de SURF-periode (de zogenaamde Matrix, 2015-2020), maar zal ook een bijdrage kunnen leveren aan de verdere uitbouw van de huidige academische kennisinfrastructuur, en in het bijzonder aan de ontsluiting (en de eventuele nieuwbouw) van kennisbanken. Een eerste stap is genomen met de beschikbaarstelling van de eerste (voorlopige) versie van de ‘wetenschapsplattegrond’.
We willen alle geïnteresseerden oproepen om hun ideeën over de toekomst van de Fietscommunity met ons te delen, en tijdens voorgenomen bijeenkomsten met ons van gedachten te wisselen, zoals dat gebruikelijk is in krachtige en levende gemeenschap.